Αυτά τα 5 σημεία μας δείχνουν πότε ένας άνθρωπος έχει ψυχική δύναμη.

Η πραγματική ψυχική δύναμη δεν έχει να κάνει με το να δείχνεις «γενναίο πρόσωπο», αλλά σχετίζεται με το να έχεις το θάρρος να αντιμετωπίσεις τις προκλήσεις της ζωής.

Σύμφωνα με την ψυχολογία, αυτό που δείχνει πραγματικά τη δύναμή σου δεν είναι αυτό που σου συμβαίνει, αλλά το πώς το διαχειρίζεσαι. Υπάρχουν εμπειρίες και πράγματα στη ζωή που – όπως και να ‘χει, μπορούν να σου προσφέρουν παραπάνω ψυχική δύναμη. Εάν τα έχεις βιώσει, τότε ξέρεις τα όριά σου και πώς να διαχειρίζεσαι τα πάντα στη ζωή.

Παρακάτω φαίνονται τα 5 σημεία που ξεχωρίζουν οι  άνρθωποι με ψυχική δύναμη:

1:Ζητάς βοήθεια, όταν τη χρειάζεσαι

Το να ζητάς βοήθεια μπορεί να φαίνεται σε κάποιους σαν σημάδι αδυναμίας. Αλλά στην πραγματικότητα, είναι ακριβώς το αντίθετο. Το να αναγνωρίζεις πότε έχεις ξεπεράσει τα όρια και να απευθύνεσαι σε άλλους για βοήθεια, δείχνει ένα επίπεδο αυτογνωσίας και ταπεινότητας που απαιτεί ψυχική δύναμη. Χρειάζεται θάρρος για να παραδεχτούμε ότι δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις, και χρειάζεται δύναμη για να επιτρέψουμε στους άλλους να μας βοηθήσουν.

2: Έχεις μια νοοτροπία ανάπτυξης

Η ψυχική δύναμη δεν έχει να κάνει μόνο με την ανθεκτικότητα, έχει να κάνει και με την ανάπτυξη. Το να έχεις «νοοτροπία ανάπτυξης», σημαίνει ότι αγκαλιάζεις τις προκλήσεις, βλέπεις την προσπάθεια ως μια πορεία προς την επιτυχία και καταλαβαίνεις ότι οι ικανότητες και η ευφυΐα μπορούν να αναπτυχθούν. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που επαινούνται για την προσπάθειά τους και όχι για τη νοημοσύνη τους είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν νοοτροπία ανάπτυξης.

3: Επιτρέπεις στον εαυτό σου να νιώθει πόνο

Η ψυχική δύναμη δεν σημαίνει να αγνοείς ή να καταπιέζεις τα συναισθήματά σου. Αντιθέτως, έχει να κάνει με το να επιτρέπεις στον εαυτό σου να νιώθει πόνο, θλίψη, θλίψη ή οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα σου έρχεται. Έχει να κάνει με την κατανόηση ότι είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει μερικές φορές. Αν έχεις επιτρέψει στον εαυτό σου να νιώσει πόνο και τον έχεις επεξεργαστεί αντί να τον απωθήσεις, τότε έχεις επιδείξει απίστευτη ψυχική δύναμη. Δείχνει την ικανότητά σου να αντιμετωπίζεις τα δύσκολα συναισθήματα κατά μέτωπο, κάτι που αποτελεί πραγματικό σημάδι ψυχικής ανθεκτικότητας. Με αυτό τον τρόπο μπορείς μετά να ξανανιώσεις τα θετικά συναισθήματα και την ευτυχία. 

4: Φροντίζεις τον εαυτό σου

Η ψυχική δύναμη δεν έχει να κάνει μόνο με την αντιμετώπιση των προκλήσεων και το ξεπέρασμα των εμποδίων. Έχει να κάνει και με τη φροντίδα της ψυχικής σου υγείας. Η αυτοφροντίδα είναι μια ουσιαστική πτυχή της διατήρησης της ψυχικής δύναμης. Αφορά στην αναγνώριση των αναγκών σου και το να αφιερώνεις χρόνο για να τις ικανοποιήσεις. Είτε πρόκειται για τον καθορισμό ορίων, είτε για την εξάσκηση της ενσυνειδητότητας, είτε απλώς για τη διασφάλιση ότι κοιμάσαι αρκετά, οι πρακτικές αυτοφροντίδας είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική ανθεκτικότητα.

5: Έχεις ξεπεράσει κάποια αποτυχία

Η ζωή δεν είναι πάντα ομαλή. Υπάρχουν φορές που συναντάμε θύελλες αποτυχίας και απογοήτευσης. Αυτές οι εμπειρίες, αν και δύσκολες, μπορεί να είναι τα πράγματα που σφυρηλατούν την ψυχική μας δύναμη. Το θέμα δεν είναι να αποφεύγουμε την αποτυχία - το θέμα είναι πώς τη διαχειριζόμαστε. Εάν έχεις αντιμετωπίσει αποτυχία στη ζωή σου και κατάφερες να σηκωθείς και να ξεκινήσεις από το μηδέν, τότε αυτό είναι απόδειξη της ψυχικής σου δύναμης. Μπράβο σου.

Κούλα Χωματά

 T: 7777 3337

https://www.facebook.com/lifementoringcyprus

Κλινικός Υπνοθεραπευτής, 
S.F.B.T. Coach, 
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Master Practitioner in NLP
Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Υπνοθεραπευτών Κύπρου
Εξειδικεύεται στην θεραπεία τραυμάτων μέσω αναδρομών στις πρωταρχικές αιτίες. 

Τα Τρίγωνα στις σχέσεις μας

 

Πως να ξεφύγουμε από το τρίγωνο του Δράματος στις σχέσεις μας

Είτε το γνωρίζουμε είτε όχι, οι περισσότεροι από εμάς αντιδρούν στη ζωή ως θύματα. Κάθε φορά που αρνούμαστε να αναλάβουμε την ευθύνη για τον εαυτό μας, επιλέγουμε ασυνείδητα να αντιδράσουμε σαν θύμα. Αυτό δημιουργεί αναπόφευκτα συναισθήματα θυμού, φόβου, ενοχής ή ανεπάρκειας. Αισθανόμαστε προδομένοι, ή ότι οι άλλοι μας εκμεταλλεύονται.

Τότε υπάρχει όμως ένας διασώστης και κάποιος δράστης που εμπλέκεται σε οποιαδήποτε σύγκρουση. Αυτά τα τρία αρχέτυπα, σαν ρόλοι που παίρνουμε, κυριαρχούν στις ανθρώπινες σχέσεις.

Ο Stephen Karpman ψυχίατρος και δάσκαλος της συναλλακτικής ανάλυσης, το Ονομάζει το “Τρίγωνο του Δράματος”, ή το τρίγωνο της αποδυνάμωσης. Σε κάθε δυσλειτουργική αλληλεπίδραση, σε σχέση με τον εαυτό, ή με τους άλλους λαμβάνει χώρα το τρίγωνο του δράματος.

Το τρίγωνο του δράματος είναι ένα κοινωνικό μοντέλο ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Είναι ένα είδος καταστροφικής αλληλεπίδρασης που μπορεί να συμβεί μεταξύ των ανθρώπων που βρίσκονται σε μια σύγκρουση.

Οι γωνίες του Τριγωνικού Δράματος

Το Τρίγωνο του Δράματος είναι μια έννοια που καθορίζει τους τρεις ρόλους που οι άνθρωποι παίρνουν κατά κανόνα σε καταστάσεις υψηλής σύγκρουσης. Το τρίγωνο του δράματος  δεν προϋποθέτει ότι χρειάζεται τρεις διαφορετικούς χαρακτήρες για να ενεργοποιηθεί. Μπορεί να ενεργοποιηθεί και μέσα μας όταν υπάρχει μια εσωτερική σύγκρουση.

-Το Θύμα

Το Θύμα αισθάνεται, καταπιεσμένος, αβοήθητος, απελπισμένος, αδύναμος, ντροπιασμένος και δεν μπορεί να λάβει αποφάσεις, να λύσει προβλήματα, να απολαύσει τη ζωή. Η ενοχή και η ντροπή είναι οι κινητήριες δυνάμεις για τη διαιώνιση του τριγώνου.

 Η ενοχή χρησιμοποιείται συχνά από τα θύματα σε μια προσπάθεια να χειραγωγήσουν τους διασώστες τους για να τους φροντίσουν: “Αν δεν το κάνετε, ποιος θα το κάνει;” Η ιστορία των θυμάτων λέει ότι δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους και το αποδεικνύουν για τον εαυτό τους ξανά και ξανά στο τρίγωνο. Πιστεύουν ότι είναι εγγενώς ελαττωματικοί και ανίκανοι και έτσι ξοδεύουν τη ζωή τους στην αναζήτηση για κάποιον που θα τους «σώσει». Αν και αυτό είναι που αισθάνονται ότι πρέπει να έχουν, δηλαδή, έναν σωτήρα, είναι ταυτόχρονα θυμωμένοι με τους διασώστες τους επειδή νιώθουν ότι έχουν παραδώσει τον έλεγχο της ζωής σε αυτούς.

-Ο Δράστης (διώκτης)

Ο δράστης ελέγχει, κατηγορεί, είναι κριτικός, καταπιεστικός, θυμωμένος, άκαμπτος και ανώτερος. Οι διώκτες που πιστεύουν ότι ο κόσμος είναι επικίνδυνος, χρησιμοποιούν το φόβο και τον εκφοβισμό ως εργαλεία για να χειραγωγούν τους άλλους. Αυτό που δεν βλέπουν είναι πώς καταλήγουν οι μέθοδοι τους για την παροχή “ασφάλειας” αποδεικνύοντας ότι η ζωή είναι πράγματι τόσο επικίνδυνη όσο πιστεύουν ότι είναι.

Η ιστορία τους λέει ότι είναι αθώοι παρευρισκόμενοι σε έναν επικίνδυνο κόσμο, όπου άλλοι είναι πάντα έξω για να τους βλάψουν. Είναι η επιβίωση για τους πιο ικανούς και θέλουν  να έχουν τον έλεγχο των πάντων.

-Ο Σωτήρας (Διασώστης)

Οι διασώστες πιστεύουν ότι οι ανάγκες τους είναι ασήμαντες και ανάξιες. Αυτό σημαίνει ότι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν να συνδεθούν με τους άλλους, να αισθάνονται την αξία τους και να ικανοποιούν τις ανάγκες τους είναι μέσω της φροντίδας των άλλων. Οι διασώστες τιμωρούνται όταν δεν φροντίζουν άλλους. 

Η ιστορία αρχίζει κάπως έτσι: “Αν φροντίζω τους άλλους αρκετά καλά και για όσο χρειάζεται, τότε θα είμαι καλά.” Είναι ο μόνος τρόπος για να νιώσουν την αγάπη. “Δυστυχώς, οι διασώστες ασχολούνται το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους με τα θύματα της ζωής, και δεν έχουν ιδέα για το πώς είναι να είναι εκεί, κάποιος γι ‘αυτούς. 

Συνέπειες του Τριγώνου στην ζωή μας

Όταν εμπλεκόμαστε στο τρίγωνο της αποδυνάμωσης δημιουργούνται έντονα αισθήματα δυστυχίας και πόνου, ανεξάρτητα από το ποια είναι η πρωταρχική μας θέση εκκίνησης. Το κόστος είναι τεράστιο και για τους τρεις ρόλους και οδηγεί σε συναισθηματικό, ψυχικό και ακόμη και σωματικό πόνο. Όλες οι προσπάθειες μας για την αποφυγή του πόνου, κατηγορώντας ή ψάχνοντας κάποιον να μας φροντίσει, καταλήγουν στο να δημιουργούν μεγαλύτερο πόνο στο τέλος. Όταν προσπαθούμε να προστατέψουμε τους άλλους  (διάσωσης), μειώνουμε τις ικανότητές τους και αυτό δημιουργεί περισσότερο θυμό. Όλοι που εμπλέκονται στην τριγωνική δυναμική καταλήγουν να πληγωθούν και να αποδυναμωθούν σε κάποιο σημείο. Στο τέλος κανείς δεν κερδίζει.

3 Βήματα για να ξεφύγουμε από το Τρίγωνο Δράματος

-Να προσδιορίζουμε τον ρόλο μας:

 Για να αλλάξουμε μια κατάσταση, πρέπει πρώτα από όλα να την προσδιορίσουμε. Μπορούμε να ξεφύγουμε από το Τρίγωνο του Δράματος  συνειδητοποιώντας την δυσλειτουργική δυναμικής της κατάστασης και στη συνέχεια, να την αλλάξουμε  διατηρώντας τον έλεγχο της συμπεριφορά μας.

-Μπορούμε να αναρωτηθούμε με ποιο ρόλο ταυτιζόμαστε περισσότερο:

 Είναι φορές που έχουμε την τάση να διαμαρτυρόμαστε ή να νοιώθουμε αβοήθητοι (θύμα); Μήπως συχνά  κατηγορούμαι  άλλους ανθρώπους (διώκτης); Μήπως είμαστε πάντα ο αξιόπιστος (διασώστης); Ο ρόλος μας μπορεί να μετατοπίζεται σε οποιαδήποτε δεδομένη σχέση και σε οποιαδήποτε θέση, αλλά παρατηρώντας τις προθέσεις μας μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε ποιο εύκολα την ενεργοποίηση του τριγώνου.

-Να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά:

 Μόλις συνειδητοποιήσουμε ότι εμπλεκόμαστε σε κάποιο ρόλο, μπορούμε να μην κάνουμε τα ίδια πράγματα που κάνουμε πάντα.

Θύματα  – Σταματάτε να μειώνετε την αυτοεκτίμηση σας, αναζητώντας επικύρωση από άλλους ανθρώπους. Αντί αυτού, ενισχύστε τις ικανότητες λήψης αποφάσεων και προσπαθήστε να ενεργήσετε πριν νιώσετε έτοιμοι.

Διασώστες – Δώστε προσοχή σε ότι απομυζεί την ενέργειά σας (δηλαδή, άνθρωποι, ειδικές δραστηριότητες). Για να περιορίσετε την ευχαρίστηση των ανθρώπων , αναπτύξτε σταθερά όρια. Πείτε “όχι” περισσότερο από ότι λέτε “ναι”.

Δράστης – Αντικαταστήστε τις απειλές και τις εκφοβιστικές δηλώσεις. Επικοινωνήστε με  τους άλλους τα συναισθήματα σας, την ανησυχία το φόβο και την έλλειψη εμπιστοσύνης.

Συνειδητοποιώντας το τρίγωνο της αποδυνάμωσης, μπορείτε να το αντικαταστήσετε  με συμπόνια, ενσυναίσθηση και βεβαιότητα – αυτό που ονομάστηκε Τρίγωνο του Νικητή. 

Μια εξαιρετική μέθοδος που θα σας βοηθήσει να φτάσετε στην θέση Νικητή είναι η κλινική υπνοθεραπεία. Δοκιμάστε την και δείτε την ζωή σας και τις σχέσεις σας να μεταμορφώνονται.

Κούλα Χωματά

 T: 7777 3337

https://www.facebook.com/lifementoringcyprus

Κλινικός Υπνοθεραπευτής, 
S.F.B.T. Coach, 
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Master Practitioner in NLP
Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Υπνοθεραπευτών Κύπρου
Εξειδικεύεται στην θεραπεία τραυμάτων μέσω αναδρομών στις πρωταρχικές αιτίες. 

Metamorphosis Center

 

Αυτοπεποίθηση και Αυτογνωσία

 Πιστεύω στον εαυτό μου

Η αυτοπεποίθηση έχει να κάνει με την αυτογνωσία και την πίστη στον εαυτό μας και όχι με την αυτοπροβολή μας προκειμένου να γίνουμε αποδεκτοί στους άλλους, όπως εσφαλμένα πιστεύουμε συχνά.

Ας δούμε λοιπόν πώς μπορούμε να αποκτήσουμε αυτοπεποίθηση στην ενήλικη ζωή, και πως μας βοηθάει το Coaching ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΖΩΗΣ και ΚΛΙΝΙΚΗ ΥΠΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ.

Μέσω των συνεδριών μπορούμε να:

* Παίρνουμε δύναμη από το παρελθόν
(Άλλωστε, την αυτοπεποίθηση τη χτίζουμε μέσα από τα δικά μας μάτια, αλλά και από τις συμπεριφορές που διακρίνουμε στους άλλους).

* Τολμάμε. (Στην αρχή δοκιμάζουμε οργανωμένα και σταδιακά να επιτύχουμε απλούς στόχους, έτσι ώστε να αποκτήσουμε αυτοπεποίθηση ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε, και συνεχίζουμε με πιο δύσκολους).

* Εστιάζουμε σε αυτά που είμαστε καλοί.
(Ο καλύτερος τρόπος για να κατακτήσουμε την αυτοπεποίθηση είναι να εστιάσουμε στις ικανότητές μας και να τις «δουλέψουμε»).

* Ποντάρουμε στην αυθεντικότητα
(Η πραγματική αυτοπεποίθηση πηγάζει από την αυτογνωσία. Και σε αυτήν συμπεριλαμβάνονται και τα ελαττώματά μας. Πρέπει να δεχτούμε ότι δεν είμαστε καλοί σε όλα, άλλωστε είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους).

* Σταματάμε να μειώνουμε συνέχεια τον εαυτό μας
Θα μας βοηθήσει να ενισχύσουμε την καλή εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Άλλωστε, όταν έχουμε αυτοπεποίθηση, μπορούμε και είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε τον έπαινο χωρίς ενοχές.

* Δεχόμαστε την κριτική (πιστευω ότι είναι από τα σημαντικότερα)
Οι άνθρωποι με αυτοπεποίθηση δέχονται την κριτική των άλλων χωρίς να νευριάζουν, να παρεξηγούνται ή να καταρρέουν. Αν μπορούμε να δεχτούμε την κριτική για τις πράξεις ή τις αποφάσεις μας, είμαστε σε θέση να πάρουμε ρίσκα, γιατί δεν φοβόμαστε πια τόσο το να κάνουμε λάθη και το να ρισκάρουμε είναι ο καλύτερος-ασφαλέστερος δρόμος για την επιτυχία.

* Κάνουμε αυτό που θέλουμε Ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους.
Η πιο απελευθερωτική απόφαση που μπορούμε να πάρουμε στη ζωή μας είναι να κάνουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε και μας αρέσει χωρίς να λάβουμε υπόψη μας τα στερεότυπα ή αυτό που πιστεύουν ή κάνουν οι άλλοι.

* Εμπιστευόμαστε το ένστικτό μας
Συμβαίνει σε όλους μας συχνά να μπερδευόμαστε και να μην μπορούμε να πάρουμε αποφάσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις, χρειάζεται να δείχνουμε εμπιστοσύνη στο ένστικτό μας. Αν αισθανόμαστε σφίξιμο, άγχος, ταχυπαλμία, τότε δεν είναι η σωστή απόφαση. Αν αντίθετα νιώθουμε ηρεμία και ζεστασιά, τότε είναι.

* Και αν μας έμαθαν ότι δεν μπορούμε;
Επειδή κάποτε μας είπαν ότι δεν μπορούμε και το πιστέψαμε, αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε να σκεφτόμαστε έτσι.

Της

Κούλα Χωματά

International Life & relationships Mentor

Brief Solution Focused Therapist

Clinical Hypnotherapist E.I.C.H. UK, NGH USA

Certified in Psychotherapy through Hypnotherapy
Master Practitioner in Neurolinguistic Programming

T: 7777 3337
M: 99529373

Συναισθηματικά Δυνατός Ανθρωπος αλλοιώς ανθρώπινος

 Για να δούμε όμως ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός συναισθηματικά δυνατού ανθρώπου:

1: Πιστεύει πως η αποτυχία δεν είναι το ‘τέλος του κόσμου’, αλλά μία στάση στην πορεία προς την επιτυχία. Ο πραγματικά δυνατός άνθρωπος αντιλαμβάνεται την αποτυχία ως αναπόφευκτο μέρος της μακράς διαδρομής προς την επίτευξη του στόχου. Με το να αντιμετωπίζει την αποτυχία ως ένα προσωρινό εμπόδιο και κυρίως ως ευκαιρία για μάθηση, καταφέρνει να επανέλθει γρήγορα και να προχωρήσει μπροστά με ευκολία. Αντίθετα, ο φαινομενικά δυνατός διαλαλεί σε κάθε τόνο πως η λέξη «αποτυχία» δεν είναι μέρος του λεξιλογίου του. Με αποτέλεσμα όταν τελικά την βιώσει να καταρρακώνεται το ηθικό του, καθώς η αποτυχία καταφέρει πλήγμα στον ήδη εύθραυστο ψυχισμό του.

2: Έχει επίγνωση των αδυναμιών του και προσπαθεί να τις βελτιώσει. Αρχικά εντοπίζει και αναγνωρίζει τις ελλείψεις του. Αφού αποδεχτεί τις ατέλειές του, επιλέγει να επενδύσει χρόνο και ενέργεια στο να τις δουλέψει με σκοπό την ψυχική ενδυνάμωσή του. Οι αδυναμίες δεν αντιμετωπίζονται ως μειονεκτήματα αλλά ως εν δυνάμει πλεονεκτήματα. Αν για παράδειγμα είμαι αναβλητική, μπορώ με πολλή προσπάθεια να γίνω οργανωτική. Επομένως, η πραγματική δύναμη έγκειται στο να αναγνωρίζεις τις ελλείψεις σου αλλά κυρίως να έχεις επίγνωση της σκληρής δουλειάς που χρειάζεται για να τις ξεπεράσεις. Και όχι στο κατά πόσο αποτελεσματικά τις κουκουλώνεις για να μην γίνονται αντιληπτές από τους άλλους.

3: Γνωρίζει ότι η δύναμη δεν είναι συνώνυμη της εξουσίας. Ο φαινομενικά δυνατός άνθρωπος πιστεύει ότι η δύναμή του πηγάζει από την εξουσία που ασκεί στους γύρω του και για αυτό μοιράζει εντολές δεξιά-αριστερά και προσπαθεί να ελέγξει καταστάσεις έξω από αυτόν. Όμως, η δύναμη βρίσκεται μέσα σου όταν καταφέρνεις να διατηρείς την αισιοδοξία ότι όλα θα πάνε καλά, όταν δηλαδή επιβάλλεσαι στον φοβισμένο εαυτό σου να δει το «ποτήρι μισογεμάτο».

4: Έχει οξεία αντίληψη των συναισθημάτων του. Καταλαβαίνει πώς τα συναισθήματα επηρεάζουν τις σκέψεις και την συμπεριφορά του. Έχει δηλαδή αναπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη καθώς παρατηρεί διαρκώς τον εαυτό του κι έτσι είναι σε θέση να ελέγχει τα συναισθήματά του αντί να τον ελέγχουν εκείνα. Κι ενώ ένας πραγματικά δυνατός ελέγχει τα συναισθήματά του, ο φαινομενικά δυνατός τα καταπιέζει. Ως έλεγχο αντιλαμβάνεται όχι την παρατήρηση, κατανόηση και έκφραση των συναισθημάτων αλλά την πλήρη αποφυγή τους. Εξάλλου όλοι έχουμε ακούσει πως «οι δυνατοί δεν κλαίνε» εμποδίζοντας στην λύπη να εκδηλωθεί. Επειδή όμως τα συναισθήματα έχουν την δική τους υπόσταση και το να μην τα βλέπεις δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν, θα βρουν έναν τρόπο να βγουν στην επιφάνεια κάνοντας την καθημερινότητά σου πιο δύσκολη. Συνήθως εμφανίζονται με το ανεπιθύμητο πρόσωπο του θυμού.

5: Αντιλαμβάνεται πως το «είμαι δυνατός» δεν είναι το ίδιο με το «αντέχω στον πόνο». Ο φαινομενικά δυνατός συνήθως περηφανεύεται για την ανθεκτικότητά του στον ψυχικό πόνο. «Έχω περάσει τόσα κι ακόμα στέκομαι», μπορεί να έχεις ακούσει να λένε. Κι όμως, η πραγματική δύναμη δεν έγκειται στο να υπομένεις στωικά τον πόνο, αλλά στο να γνωρίζεις τα όριά σου στον πόνο. Όπως όταν γυμνάζεις το σώμα σου και ένας έντονος μυϊκός πόνος θα σε κάνει να σταματήσεις την άσκηση, το ίδιο συμβαίνει και με τον ψυχικό πόνο. Η δύναμη δεν βρίσκεται στο να παραμείνεις όρθιος ενώ νιώθεις να λυγίζεις από το βάρος του δυσβάστακτου φορτίου πόνου. Δύναμη είναι το να πέσεις και μετά να σηκωθείς. Σε αυτή του την προσπάθεια, ο δυνατός δεν διστάζει να στραφεί σε άλλους ανθρώπους (φίλους, σύντροφο ή life coach) που θα τον βοηθήσουν να νιώσει καλύτερα. Γιατί ο πραγματικά δυνατός άνθρωπος βιώνει τον πόνο όχι απορροφώντας τα χτυπήματα ως ένας άλλος σάκος του μποξ, αλλά ως μία ευκαιρία να εξελιχθεί, να βελτιωθεί. Το να αντιμετωπίζει την όποια επώδυνη εμπειρία (απώλεια αγαπημένου προσώπου, περιπέτεια υγείας, χωρισμός, απόλυση, κτλ.) ως μία διδακτική εμπειρία δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά γνωρίζει ότι μόνο έτσι το επόμενο χτύπημα θα τον βρει πιο δυνατό.

6: Έχει αυτοπεποίθηση. Ένας άνθρωπος που επιδεικνύει όλα τα παραπάνω γνωρίσματα λογικό είναι να πιστεύει στον εαυτό του, να πιστεύει δηλαδή πως θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στις όποιες αντιξοότητες συναντήσει στην διάρκεια της ζωής του. Όμως, προσοχή: η πραγματική αυτοπεποίθηση είναι σιωπηλή. Δεν κραυγάζει. Το να έχει κάποιος ύφος «ξέρεις ποιος είμαι εγώ και τι έχω περάσει; μπορώ να καταφέρω τα πάντα» είναι επίπλαστη αυτοπεποίθηση. Ο ανασφαλής άνθρωπος προβάλλει αυτή την φτιαχτή εικόνα του δυναμικού ανθρώπου με την ελπίδα ότι θα πείσει τους άλλους ότι είναι πράγματι δυνατός και μέσω της αντίδρασης των άλλων θα καταφέρει να πείσει και τον ίδιο του τον εαυτό. Το ‘παίζει σκληρός’ γιατί η αυτοεκτίμησή του συνδέεται με το πώς τον βλέπουν οι άλλοι. Ενώ, εκείνος που πραγματικά έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στις ικανότητές του δεν χρειάζεται να το αποδείξει στους άλλους προκειμένου να το πιστέψει ο ίδιος. Το αποπνέει. Και προσπαθεί καθημερινά να ενισχύει την αυτοπεποίθησή του εξαιτίας της εσωτερικής του ανάγκης να βελτιωθεί. Η αυτοεκτίμησή του συνδέεται με τους στόχους, την προσπάθεια επίτευξής τους, την κατανόηση συναισθημάτων και γενικότερα την προσπάθεια εξέλιξής του. Επιλέγει να επενδύσει ενέργεια και χρόνο στο πώς θα ενισχυθεί ψυχικά, πώς θα γίνει καλύτερος σε όλους τους τομείς της ζωής. Ανταγωνίζεται μόνο τον εαυτό του, τού αναγνωρίζει τις επιτυχίες αλλά δεν τον τιμωρεί για τις αποτυχίες – μαθαίνει από αυτές. Και βάζει πάλι μπροστά για την επόμενη κατάκτηση που θα ενισχύσει περαιτέρω την αυτοπεποίθηση. Επομένως, ένας άνθρωπος με αυτοπεποίθηση, συναισθηματική νοημοσύνη, ρεαλιστικές προσδοκίες από τον εαυτό του –δηλαδή με αυτογνωσία-, αισιόδοξη στάση στη ζωή, ένα υποστηρικτικό δίκτυο φίλων και γνωστών και διάθεση για μετατροπή κάθε εμπειρίας σε μάθημα ζωής, είναι ένας δυνατός άνθρωπος. Μπορεί και να φαίνεται με την πρώτη ματιά πως είναι δυνατός, μπορεί και να χρειάζεται περισσότερο χρόνο να το παρατηρήσουμε. Δεν έχει σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο ίδιος έχει αναπτύξει την νοοτροπία του μαχητή και αυτό κάνει καλύτερη και ομορφότερη την ζωή του. Κι ο άλλος; Ο ανασφαλής που έχει συνηθίσει να οχυρώνεται πίσω από το προσωπείο μαχητή για να κρύψει τις ανασφάλειές του; Δεν έχει ελπίδα στην ευτυχία; Τα καλά νέα είναι ότι μπορεί να μετατρέψει το ισχυρό περίβλημα σε κάτι ουσιαστικό, σε μία ισχυρή νοοτροπία. Και τότε θα έχει εναρμονίσει το ‘είναι’ με το ‘φαίνεσθαι’.

Koula Chomata

Certified International Life Coach, Clinical Hypnotherapist NGH USA, EICH UK, Master Practiotioner in Neurolinguistic Programming

πάλη ή φυγή

Η αντίδραση φόβου «πάλης ή φυγής» («fight or flight» όπως είναι ευρέως γνωστή), είναι μια απόκριση του οργανισμού στο στρες που χαρακτηρίζεται από έκρηξη της αδρεναλίνης, ταχυκαρδία και διεσταλμένες κόρες των ματιών.

Ο όρος «πάλη ή φυγή» («μάχη ή πτήση» κατ’ άλλους) χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις αρχές του 20ού αιώνα από τον Walter Cannon, έναν Αμερικανό φυσιολόγο. Ο Cannon χρησιμοποίησε τον όρο για να περιγράψει τα ζώα που υποβλήθηκαν σε καταστάσεις όπου είτε αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν, είτε να προετοιμαστούν να πολεμήσουν για να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους από τον κίνδυνο. Μια τέτοια ανταπόκριση μπορεί επίσης να ονομάζεται υπερδιέγερση, ή μία απόκριση σε οξύ στρες.

Σύμφωνα με τις περιγραφές του Cannon, όταν ένα ζώο φοβάται ή απειλείται, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα ανταποκρίνεται, προκαλώντας αύξηση της αδρεναλίνης και μεταβολές στις κόρες των ματιών και στους χτύπους της καρδιάς. Μερικές φορές απαιτείται επιπλέον δύναμη που φαίνεται στις εκρήξεις της ταχύτητας, εάν ένα ζώο τρέχει μακριά ή μένει να επιτεθεί. Μερικοί αναφέρονται επίσης σε μία τρίτη κατάσταση «τρόμου», που συμβαίνει όταν ένα ζώο δεν παλεύει, ούτε φεύγει, αλλά πανικοβάλλεται και λιποθυμά ή μένει «άγαλμα», κάτι που συμβαίνει για παράδειγμα στα πρόβατα αν τρομάξουν (η πρώτη περίπτωση) ή στα ελάφια όταν τυφλώνονται από τους προβολείς (η δεύτερη περίπτωση).

Η απόκριση «πάλης ή φυγής» εμφανίζεται και στους ανθρώπους σε περιόδους στρες ή κινδύνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα προκαλεί τέτοιες ακραίες ανυψώσεις της αδρεναλίνης που οι άνθρωποι είναι σε θέση να κάνουν πράγματα που θα ήταν αφύσικο να κάνουν υπό κανονικές συνθήκες, όπως για παράδειγμα να σηκώσουν ένα αυτοκίνητο που έχει πλακώσει ένα αγαπημένο τους πρόσωπο. Η αντίδραση πάλης ή φυγής μπορεί να είναι εξαιρετικά ισχυρή, αλλά δεν λειτουργεί πάντα προς όφελός μας.

Οι άνθρωποι μπορεί να αντιμετωπίσουν αυτή την αντίδραση, όχι μόνο σε καταστάσεις που γίνεται αντιληπτός ένας κίνδυνος, αλλά κατά τη διάρκεια μιας λεκτικής διαφωνίας. Αυτό μπορεί να τους αναγκάσει να συνεχίσουν τη συζήτηση και να τη συνδυάσουν ακόμα και με μια σωματική επίθεση, αν το συμπαθητικό νευρικό σύστημα δουλεύει… υπερωρίες κατά τη διάρκεια μιας λεκτικής διαφωνίας.

Αλλοι νοιώθουν την ανάγκη να φύγουν και αν ένα άτομο θέλει πραγματικά να βγει από μια λεκτική διαφωνία, δεν θα πρέπει να προσπαθήσετε να το σταματήσετε, γιατί τότε η φυγή (flight) μπορεί να προκαλέσει πάλη (fight) αν αισθανθεί ότι δεν μπορεί να ξεφύγει από την επίθεση και νοιώσει στριμωγμένο.

Επιπλέον, μερικοί άνθρωποι, ειδικά εκείνοι με διαταραχή μετα-τραυματικού στρες (PTSD), διαταραχή πανικού ή διαταραχή γενικευμένου άγχους, μπορεί να έχουν μια αντίδραση «πάλης ή φυγής» χωρίς εμφανή ή προφανή λόγο. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα «αστοχεί» και ξαφνικά το να μην μπορεί το άτομο να βρει τα κλειδιά του ή κάτι άλλο που ψάχνει, του προκαλεί μια ταχυκαρδία, δυσκολία στην αναπνοή ή μια ολοκληρωτική επίθεση πανικού. Για τα άτομα με PTSD, μικρές υπενθυμίσεις  παρελθόντων τραυματικών γεγονότων, όπως μια μυρωδιά, η θερμοκρασία ή το να βρεθούν σε ένα χώρο που έχει συμβεί ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να προκαλέσει την επιθετική τους συμπεριφορά προς τους άλλους, ή να τους προκαλέσει πανικό και να ψάχνουν απεγνωσμένα να φύγουν από το συγκεκριμένο μέρος και να αλλάξουν άμεσα περιβάλλον.

Μερικές φορές η απόκριση της «φυγής» δεν είναι ιδιαίτερα εμφανής στον άνθρωπο. Η απόσυρση από την κοινωνική αλληλεπίδραση, ακόμη και η παρακολούθηση τηλεόρασης ή το σερφάρισμα στο Ιντερνετ, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια μικρή αντίδραση «φυγής», όταν βιώνεται μια στρεσογόνος κατάσταση. Σε μελέτες για το φύλο και την καταπολέμηση ή την αντίδραση της φυγής, έχει παρατηρηθεί ότι οι άνδρες τείνουν να βιώνουν το αίσθημα αυτό στα άκρα, να γίνονται δηλαδή είτε πιο επιθετικοί είτε να φεύγουν πιο εύκολα, απ’ ό,τι οι γυναίκες, κάτω από στρεσογόνες καταστάσεις, ίσως επειδή οι γυναίκες στον πολιτισμό μας τείνουν να είναι πιο υποστηρικτικές στην οικογένεια και τους φίλους και να συζητούν περισσότερο τα προβλήματά τους.

Οι περισσότεροι άνθρωποι θα κληθούν να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση «fight or flight» σε κάποια αγχωτική περίοδο της ζωής τους. Παρόλο που κάποτε ήταν μια ενστικτώδης συμπεριφορά που σκοπό είχε να προστατεύσει τα ζώα ή τους ανθρώπους από το κίνδυνο (για τα ζώα εξακολουθεί να ισχύει ως μέσο προστασίας) μπορεί πολλές φορές να είναι εξαιρετικά ψυχοφθόρος για τον άνθρωπο. Αν κάποιος βρίσκεται σε μια τέτοια κατάσταση πλήρους υπερδιέγερσης, αυτό μπορεί να τον οδηγήσει σε προβλήματα του εντέρου, σε πανικό, σε απομόνωση, σε δυσκολία στον ύπνο ή σε δύσπνοια. 

Αν η απόκριση αυτή συμβαίνει χωρίς να υπάρχουν ερεθίσματα (από το πουθενά δηλαδή), χωρίς να υπάρχει ένας πραγματικός κίνδυνος ή μια αγχωτική κατάσταση που εξελίσσεται, τότε θα πρέπει να διερευνηθούν οι λόγοι που προκαλείται αυτή η απόκριση με τον θεραπευτή σας.

Μια εξαιρετική αποτελεσματική μέθοδος είναι η αναδρομή στην αιτία μέσω της εναλλακτικής αφάρμακης μεθόδου υπνοθεραπείας. 

Hypnotherapist coach Koula